Toelichting financiële begroting

Achtergrond

Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) dient de gemeentebegroting te voorzien in een overzicht van incidentele lasten en baten. Inzicht daarin is van belang voor de beoordeling van de soliditeit van de Asser Begroting en vanuit die optiek ook noodzakelijk voor het financieel toezicht en de beoordeling van de begrotingspositie door Gedeputeerde Staten. Uitgangspunt is dat de structurele lasten in de begroting gedekt dienen te worden door structurele baten. Dat is ook een van de beoordelingscriteria om voor repressief financieel toezicht in aanmerking te komen. Wij betrekking in dat kader ook de onlangs gepubliceerde handreiking van de toezichthouders bij deze beoordeling.

In augustus 2018 heeft de commissie BBV de notitie ‘structurele en incidentele lasten en baten’ gepubliceerd. In die notitie wordt ingegaan op de verschillende onderdelen die bij het meerjarig financieel inzicht aangereikt worden vanuit het BBV opdat de raad haar autorisatiefunctie op een adequate wijze kan toepassen. De onderdelen betreffen de kengetallen, resultaatbestemming, geprognosticeerde balans en de structurele en incidentele baten en lasten.

Criteria

Incidentele baten en lasten betreffen de budgetten die het begrotingssaldo incidenteel beïnvloeden. Het gaat om eenmalige zaken en om (meerjarige) projecten of subsidies als deze eveneens het karakter van tijdelijkheid c.q. een eindig doel hebben. Een begroting , meerjarenraming of jaarrekening kan ieder jaar dergelijke eenmalige budgetten bevatten. Ook kan het voorkomen dat een eenmalige subsidie voor een bepaalde activiteit wordt verkregen, maar dat de lasten van de uitvoering van die activiteit zich over meerdere jaren uitspreidt. Gezien de koppeling met de subsidie hebben deze lasten dan een incidenteel karakter.

Het BBV bevat geen eenduidige definitie van het begrip ‘incidenteel’. Er is ruimte voor eigen interpretatie. In de toelichting op het Besluit Begroting en Verantwoording staat als hulpmiddel dat voor het bepalen van de invulling van het begrip ‘incidenteel’ gedacht kan worden aan baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Dit betekent dat baten en lasten die zich drie jaar of minder voordoen kunnen kwalificeren als incidenteel, maar ook gewoon structureel van aard kunnen zijn. Baten en lasten die zich vier jaar of langer voordoen zijn in beginsel structureel van aard. De scheidslijn tussen drie jaar of langer dient als hulpmiddel bij het bepalen of er sprake is van incidenteel of structureel.

Ten behoeve van eigen invulling en voor het opmaken van het voorgeschreven overzicht van incidentele lasten en baten uitgegaan van de volgende criteria:

• Lasten/baten die alleen in het jaar 2022, 2023 of 2024 voorkomen.
• Lasten/baten die zich maximaal gedurende drie jaar voordoen (2022-2024).
• Lasten/baten waarvan de eindigheid vast ligt op basis van raadsbesluit en/of toekenningsbesluit, ook als de looptijd langer is dan drie jaar (zoals tijdgebonden middeleninzet collegeakkoord).
• Onttrekkingen en toevoegingen aan reserves met een looptijd korter dan drie jaar.

Beloop incidenteel 2022-2025

Op basis van de criteria hiervoor kan in totaal voor ruim € 5,8 miljoen van het totaal van de in de Begroting 2022 opgenomen budgetten als ‘incidenteel’ worden aangemerkt. Bij de baten gaat het in totaal om een volume van € 1,5 miljoen. De omvang van incidentele baten is sterk beïnvloed door de voor het jaar 2021 geraamde onttrekking aan de algemene reserve van € 5,8 miljoen. In de jaarschijf 2022 van de meerjarenprognose is sprake van een geraamde onttrekking van € 3,1 miljoen.

De in 2022 in de begroting opgenomen incidentele budgetten houden ook verband met de uitvoering van het bestuursakkoord en daarvoor benodigde middeleninzet en vastgestelde dekkingsmaatregelen van in totaal € 2,6 miljoen. Op basis van de huidige inzichten neemt de omvang van de incidentele lasten en baten vanaf 2023 gefaseerd weer af. In 2023 vervallen de tijdelijke middelen en dekkingsmaatregelen die in de periode 2018-2022 door de raad voor uitvoering van het collegeakkoord ‘Sterke wijken in een sterke stad’ beschikbaar zijn gesteld. Mogelijke omvang van in 2023 en verder in de begroting en op te nemen incidentele budgetten is afhankelijk van de beleidsinvulling in de bestuursperiode 2023-2026.