Wettelijke normen
Om risico’s en ongewenste budgettaire effecten van rentefluctuaties te beperken kent de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) een tweetal normen waar gemeenten zich in de uitvoering van het treasurybeleid aan dienen te houden. Dat zijn de renterisiconorm en de kasgeldlimiet.
Daarnaast stelt de wet, eveneens met het oog op risicobeheersing, beperkingen aan het extern beleggen van overtollige financieringsmiddelen. Die liggen vast in de Regeling schatkistbankieren decentrale overheden. Met ingang van 1 juli 2021 is het percentage schatkistbankieren gewijzigd van 0,75% in 2% van de begrotingsomvang.
Tabel 5 Renterisiconorm en kasgeldlimiet | (bedragen in percentage of in € x 1 miljoen) | ||
Norm | Percentage | Begroting 2021 | Begroting 2022 |
---|---|---|---|
Renterisiconorm | 20,0 | 61,2 | 65,0 |
Kasgeldlimiet | 8,5 | 26,0 | 27,6 |
Schatkistbankieren | 2,0 | 2,3 | 6,5 |
Berekening renterisiconorm 2022
De renterisiconorm is het bedrag dat de gemeente in een jaar maximaal mag (her)financieren. Dit om te voorkomen dat er in enig jaar een te grote concentratie van aflossingen en renteherzieningen op lopende leningen plaatsvindt en om grote schommelingen in de jaarlijkse rentekosten tegen te gaan.
Het renterisicobedrag wordt op basis van de Wet Fido berekend als de som van de renteherzieningen en de aflossingen. Het totale renterisicobedrag mag niet groter zijn dan 20 % van het begrotingstotaal. Voor het begrotingsjaar 2022 bedraagt de norm € 65,0 miljoen. Uit de onderliggende berekening blijkt dat het renterisico in de leningenportefeuille in 2022 goed is gespreid en er de komende jaren sprake is van voldoende ruimte onder de norm.
Tabel 6 Renterisiconorm 2022 | (in € x 1 miljoen) | |
Norm | Rekening 2020 | Begroting 2022 |
---|---|---|
Renteherziening | ||
Aflossingen | 29,5 | 35,5 |
Totaal renterisico | 29,5 | 35,5 |
Renterisiconorm | 63,7 | 65,0 |
Ruimte onder de norm | 34,2 | 29,5 |
Overschrijding norm |
Kasgeldlimiet 2022
De kasgeldlimiet voor 2022 is € 27,6 miljoen.
De kasgeldlimiet begrenst de omvang van de netto kortlopende schuld van de gemeente. Hij geeft het volume aan dat de gemeente maximaal mag invullen met geldleningen met een looptijd korter dan 1 jaar. Het maximum bedraagt 8,5 % van het begrotingstotaal.
De gemeente mag de kasgeldlimiet niet meer dan drie achtereenvolgende kwartalen overschrijden. Als die situatie zich voordoet moet de gemeente de provincie daarover informeren en een plan aanbieden waarin wordt aangegeven hoe en op welke termijn weer aan de kasgeldlimiet wordt voldaan. We maken bij de voorziening in de dagelijkse financieringsbehoefte zo optimaal mogelijk gebruik van de gunstige rentestanden op de geld- en/of de kapitaalmarkt.
Schatkistbankieren 2022
Invoering van het schatkistbankieren beperkt de eigen beleggingsmogelijkheden van de gemeente. Als er sprake is van overtollige financieringsmiddelen waarvan de omvang uit gaat boven het wettelijk vastgestelde drempelbedrag dan worden die middelen door het Rijk afgeroomd ten gunste van de ‘schatkist’ bij het Ministerie van Financiën.
De wettelijke limiet is met ingang van 1 juli 2021 2,0 % van het gemeentelijk begrotingstotaal. Op basis van de norm is voor Assen in 2022 een drempelbedrag van toepassing van € 6,5 miljoen. Derhalve een toename van € 4,2 miljoen. Het treasurybeleid is gericht op voorkoming van overliquiditeit. We zijn daarin echter ook afhankelijk van omvang en verloop van inkomende geldstromen. Hierdoor kan schatkistbankieren niet volledig op voorhand worden uitgesloten.
Kredietrisico
Assen voert een terughoudend beleid met betrekking tot het verstrekken van geldleningen aan en garantstelling ten behoeve van derden. Dit is alleen aan de orde als met het verstrekken van een geldlening of een garantie een publiek belang gediend is en vaststaat dat belang ook als zodanig door uw raad wordt erkend. Daarnaast zal de geldlening of de garantstelling met voldoende zekerheden bijvoorbeeld in de vorm van vestiging van het recht van hypotheek of pandrecht, geborgd moeten zijn zodat rente, aflossing en/of terugbetaling veilig zijn gesteld.
Tabel 6 Overzicht aan derden verstrekte geldleningen 2022 | (in x € 1.000 of %) | ||
Kredietnemer | Risico/zekerheid | Schuld | % totaal |
---|---|---|---|
restant | |||
Startersleningen | De ingelegde gelden komen terug | 3.032 | 46,3 |
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting | via het revolvingssysteem. | ||
Zonneleningen | De ingelegde gelden komen door tijdsverloop in de vorm van aflossing terug. | 956 | 14,6 |
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting | |||
Enexis Holding BV | De ingelegde gelden komen door tijdsverloop | 1.900 | 29,0 |
in de vorm van aflossing terug. | |||
Hypothecaire leningen | Recht van hypotheek | 165 | 2,5 |
voor aankoop woning Gemeentelijk personeel | |||
Totaal aan derden verstrekte geldleningen | 6.053 | 100 |